Rozporządzenie 1924/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. wprowadziło zasady dobrowolnego stosowania oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych. Zgodnie z wymogami rozporządzenia stworzono wykaz oświadczeń (rozporządzenie 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r.), które mogą być stosowane na etykietach środków spożywczych. Wykaz powstał w oparciu o przedłożone przez państwa członkowskie oświadczenia, które przeszły rygorystyczną ocenę naukową przeprowadzoną przez EFSA.
W dniu uchwalenia rozporządzenia 432/2012, KE sporządziła wykaz „on hold” dla ponad 2000 oświadczeń zdrowotnych, dotyczących głównie składników roślinnych, których ocena przez EFSA lub rozpatrzenie przez Komisję nie zostały zakończone – tzw. lista pending.
Oświadczenia te w głównej mierze dotyczą substancji roślinnych i zostały określone jako „wykaz oświadczeń nierozpatrzonych”, które mogą być nadal stosowane zgodnie ze środkami przejściowymi określonymi w rozporządzeniu 1924/2006, pod warunkiem spełniania ogólnych przepisów prawa żywnościowego
Najważniejsze warunki stosowania oświadczeń z listy pending to:
– posiadanie ogólnie akceptowalnych dowodów naukowych, potwierdzających związek pomiędzy spożywaniem danego składnika a skutkiem żywieniowym lub fizjologicznym,
– weryfikacja treści pod kątem spełnienia wymagań prawa żywnościowego,
Istotną kwestią jest to, aby treść oświadczeń mieściła się w granicach działania fizjologicznego, a nie leczniczego. Niedozwolone jest również wskazywanie na właściwości zapobiegania chorobom.
Case study
Przykładowo na LIŚCIE PENDING znajduje się oświadczenie dla porostu islandzkiego o treści:
Soothing for mouth and throat / Reliefs in case of irritation of throat and pharynx / Soothing and pleasant effect on throat, pharynx and vocal cords
Zgodnie z orzecznictwem sądów oraz praktyką organów kontrolujących, wykazywanie właściwości kojących oraz łagodzących podrażnione gardło i błony śluzowe uważane jest za przypisywanie działania zapobiegającego chorobom lub leczniczego, co jest niezgodne z art. 7 ust. 3 rozp. 1169/2011.
Dlatego oświadczenie o treści „porost islandzki łagodzi podrażnione gardło” może zostać zakwestionowane przez inspekcję.
Oświadczenie należy zatem przeformułować tak, aby mieściło się w granicach działania fizjologicznego.
Przedłużający się czas oczekiwania na rozpatrzenie listy jest oczywiście korzystny dla przedsiębiorców, ponieważ umożliwia zareklamowanie produktu. Jednocześnie wiele kwestii jest niejednoznacznych i stwarza praktyczne trudności.
Kwestia „legalności” listy była poruszana np. w zapytaniach do TSUE. Natomiast 17 października br. opublikowano rezolucję PE, w której negatywnie oceniono brak rozpatrzenia listy oświadczeń.
Otrzymujemy wiele zapytań dotyczących statusu listy, a także jej praktycznego stosowania. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, proponujemy szkolenie on-line:
Składniki Roślinne i Oświadczenia Zdrowotne – warsztaty nt. Dozwolonych Praktyk